امارات متحده عربی، بهسرعت در حال تبدیل شدن به یک مرکز جهانی پویا برای زندگی، کار و سرمایهگذاری است. این کشور در سالهای اخیر توجهی فزاینده و راهبردی به ارائه یک سیستم جامع بازنشستگی و تأمین اجتماعی برای تمامی ساکنان خود معطوف داشته است. این رویکرد، نشاندهنده گذار امارات از یک مقصد صرفاً برای “کسب درآمد و بازگشت” به کشوری با هدف ایجاد جامعهای پایدار و جذب و حفظ بلندمدت استعدادهای جهانی است.
در گذشته، بسیاری از مهاجران با هدف اشتغال کوتاهمدت و پسانداز، به امارات مهاجرت میکردند و پس از مدتی به کشور مبدأ خود بازمیگشتند تا دوران بازنشستگی را در آنجا سپری کنند. اما امروزه، با تلاش مستمر دولت برای ایجاد محیطی پایدارتر برای زندگی و کار، قوانین بازنشستگی در امارات در سال 2025 به یکی از ارکان کلیدی سیاستهای اجتماعی و اقتصادی این کشور تبدیل شدهاند. این تغییرات، بیانگر درک عمیق حاکمیت از نیازهای نیروی کار متخصص و مهاجر در دنیای رقابتی امروز است.
هدف اصلی از توسعه و بهبود طرحهای بازنشستگی، ایجاد امنیت مالی بلندمدت برای کلیه افرادی است که به اقتصاد و جامعه امارات کمک میکنند؛ از جمله شهروندان اماراتی و مهاجران. دولت بهدرستی تشخیص داده است که برای حفظ جایگاه رقابتی خود در سطح جهانی، تنها ارائه فرصتهای شغلی و معافیتهای مالیاتی کافی نیست؛ بلکه باید آیندهای مطمئن و پایدار برای ساکنان خود فراهم کند.
در حال حاضر، ساختار سیستم بازنشستگی در امارات بسته به تابعیت فرد (شهروند یا مهاجر)، نوع استخدام و نهاد کارفرما متفاوت است. هر یک از این ساختارها با هدف پاسخگویی به نیازهای خاص طراحی شدهاند و در مجموع، نشاندهنده تعهد دولت به رفاه آتی و امنیت مالی تمامی ساکنان این کشور هستند. این تحولات، امارات را به مقصدی جامعتر و پایدارتر برای زندگی بلندمدت تبدیل کرده است.
مشاوره تخصصی رایگان
کافیست فرم مشاوره را پر کنید یا مستقیم از طریق واتساپ با ما در ارتباط باشید.
بازنشستگی برای شهروندان اماراتی: سیستم یکپارچه تامین اجتماعی
شهروندان امارات متحده عربی پس از سالها خدمت، تحت پوشش یک سیستم بازنشستگی دولتی جامع و یکپارچه قرار میگیرند. این سیستم، که پایه و اساس امنیت مالی شهروندان را در دوران کهولت تشکیل میدهد، توسط نهادهایی تخصصی اداره میشود؛ از جمله:
- اداره کل بازنشستگی و تأمین اجتماعی (General Pension and Social Security Authority – GPSSA) در سطح فدرال
- و نهادهای مشابه در امارتها، مانند Abu Dhabi Pension and Retirement Benefits Fund برای شهروندان ابوظبی.
هدف این نهادها، تضمین یک زندگی با ثبات و آیندهای مطمئن برای شهروندان در دوران بازنشستگی و حمایت از آنها در برابر ریسکهای اقتصادی و اجتماعی است.
پوشش بازنشستگی برای شهروندان اماراتی اجباری است. این الزام به معنی مشارکت سازمانیافته در یک سیستم ملی است که هم کارفرما و هم کارمند در آن نقش دارند. چنین ساختاری نهتنها عدالت اجتماعی را افزایش میدهد، بلکه به دولت امکان میدهد یک شبکه حمایتی قوی و بلندمدت برای تمام شهروندان خود ایجاد کند.
در سال 2025، بازنشستگی شهروندان اماراتی شامل حقوق و مزایای ثابت، بر اساس سالهای خدمت و میزان حقوق نهایی، خواهد بود. همچنین امکان دریافت مزایای بازماندگان (برای خانواده متوفی) و مستمری ازکارافتادگی نیز در این سیستم پیشبینی شده است.
| عامل | توضیحات |
|---|---|
| سن بازنشستگی معمول | 49 تا 60 سال (بسته به سالهای خدمت و نهاد مربوطه) |
| حداقل سال خدمت الزامی | معمولاً 20 سال برای زنان و 25 سال برای مردان |
| سهم پرداختی کارمند | 5٪ از حقوق پایه |
| سهم پرداختی کارفرما | 15٪ از حقوق پایه |
| سازمان مسئول | GPSSA (فدرال)، یا صندوقهای بازنشستگی استانی |
| مزایای دیگر | مزایای بازماندگان، ازکارافتادگی، بیمه درمانی تکمیلی (در برخی موارد) |
ویژگیهای کلیدی و مزایای سیستم تأمین اجتماعی برای شهروندان اماراتی
مشارکت اجباری و سهم مشخص
سیستم تأمین اجتماعی امارات بر پایهی مشارکت مالی منظم و مشترک میان شهروند و کارفرما بنا شده است. تمامی شهروندان اماراتی شاغل موظف به شرکت در این سیستم هستند.
کارمند (شهروند اماراتی) معمولاً ۵٪ از حقوق پایه خود را به صورت ماهانه پرداخت میکند که مستقیماً از حقوق او کسر میشود. در مقابل، کارفرما سهمی معادل ۱۵٪ یا حتی بیشتر (بسته به امارت محل خدمت و نوع نهاد استخدامی) به صندوق بازنشستگی پرداخت میکند.
این مشارکت دوطرفه و منظم، نهتنها پایهی مالی سیستم را تقویت میکند، بلکه نشاندهندهی مسئولیت اجتماعی شرکتها و نهادها در قبال آینده مالی کارمندان است. این پرداختها در دوران اشتغال، مبنای محاسبهی حقوق بازنشستگی و مزایای دیگر را فراهم میآورند.
مزایای جامع و چندوجهی:
سیستم تأمین اجتماعی شهروندان اماراتی در سال 2025 تنها به مستمری دوران سالمندی محدود نمیشود، بلکه مجموعهای از مزایای گسترده را در بر میگیرد:
حقوق بازنشستگی:
مهمترین مزیت سیستم است؛ بازنشستگان پس از رسیدن به سن مشخص و داشتن سابقه پرداخت کافی، مستمری ماهانه دریافت میکنند. این مبلغ با توجه به حقوق پایه و سالهای مشارکت محاسبه میشود.مزایای ازکارافتادگی:
در صورت وقوع حوادث یا بیماریهایی که موجب ناتوانی کامل یا جزئی قبل از سن بازنشستگی شوند، حمایت مالی مستمر از فرد و خانوادهاش ارائه میگردد.مزایای فوت و بازماندگان:
در صورت فوت کارمند (چه در دوران شاغلی و چه پس از بازنشستگی)، مستمری یا کمکهزینههایی برای همسر، فرزندان و در برخی موارد والدین یا افراد تحت تکفل در نظر گرفته میشود.مزایای پایان خدمت:
علاوه بر مستمری بازنشستگی، ممکن است بسته به شرایط، مزایای پایان خدمت نیز ارائه شود. این مزایا با پاداش پایان خدمت مهاجران متفاوت است و برای شهروندان ساختار منسجمتری دارد.
شرایط بازنشستگی و سابقه پرداخت حق بیمه:
برای دریافت مستمری کامل، حداقل سن و سابقه پرداخت حق بیمه ضروری است. این شرایط بهطور معمول شامل موارد زیر است:
- برای مردان: حداقل ۲۰ سال سابقه پرداخت
- برای زنان: حداقل ۱۵ سال سابقه پرداخت
این تفاوتها عمدتاً به دلیل سیاستهای اجتماعی و حمایت از اشتغال زنان طراحی شدهاند. آشنایی با این معیارها برای برنامهریزی دقیق دوران شغلی و بازنشستگی، کاملاً ضروری است.
جمعبندی
سیستم تأمین اجتماعی امارات متحده عربی برای شهروندان خود یک ستون محکم از امنیت مالی و اجتماعی به شمار میرود. این ساختار نهتنها دوران بازنشستگی را پوشش میدهد، بلکه در مواجهه با شرایط پیشبینینشده نیز از شهروندان حمایت میکند. این سیستم، پایهای برای ثبات اجتماعی، رضایت شغلی و برنامهریزی آیندهنگر در جامعهی اماراتی است.
بازنشستگی برای مهاجران (Non-Citizens): از پاداش پایان خدمت تا طرحهای نوین
برای سالها، سیستم بازنشستگی مهاجران و کارگران غیرشهروند در امارات متحده عربی عمدتاً مبتنی بر پاداش پایان خدمت (Gratuity) بوده است. این پاداش که به عنوان حقوق پایان خدمت نیز شناخته میشود، مبلغی یکجا است که کارفرما هنگام پایان دوره خدمت به کارمند مهاجر پرداخت میکند.
اگرچه این سیستم یک مزیت مالی قابل توجه برای کارمندان مهاجر به شمار میرود، اما ماهیت «یکجا» بودن پرداخت و نبود ارتباط مستقیم با بازده سرمایهگذاری، باعث میشود این روش نتواند امنیت مالی بلندمدت بازنشستگی را بهخوبی تامین کند. به همین دلیل، این سیستم نسبت به نوسانات اقتصادی و تغییرات نیازهای بازنشستگی در بلندمدت آسیبپذیر است.
میزان پاداش پایان خدمت در امارات معمولاً بر اساس آخرین حقوق پایه کارمند و تعداد سالهای خدمت او در شرکت محاسبه میشود و به شکل قانونی در قوانین کار امارات مورد حمایت قرار دارد.
پاداش پایان خدمت (Gratuity): جزئیات محاسبه و شرایط دریافت
در امارات، یکی از مهمترین و شناختهشدهترین روشهای تأمین مالی بازنشستگی برای مهاجران، پاداش پایان خدمت (Gratuity) است. این پاداش مبلغی است که کارفرما به صورت یکجا در پایان قرارداد کاری به کارمند پرداخت میکند و بهنوعی حکم پسانداز بازنشستگی را دارد.
نحوه محاسبه پاداش پایان خدمت
برای پنج سال اول خدمت:
کارمند به ازای هر سال خدمت کامل، مستحق دریافت مبلغی معادل ۲۱ روز حقوق پایه است.
به عنوان مثال، اگر کارمندی دقیقاً ۵ سال در یک شرکت کار کرده باشد، پاداش پایان خدمت او برابر است با:5 سال × 21 روز = 105 روز حقوق پایهبرای سالهای پس از پنج سال اول:
به ازای هر سال خدمت کامل پس از پنج سال اول، نرخ پاداش به ۳۰ روز حقوق پایه برای هر سال افزایش مییابد.
مثلاً، اگر مدت خدمت فرد ۷ سال باشد، محاسبه به شکل زیر است:(5 سال × 21 روز) + (2 سال × 30 روز) = 105 روز + 60 روز = 165 روز حقوق پایه
شرایط دریافت پاداش پایان خدمت
- کارمند باید حداقل یک سال سابقه کار مداوم در شرکت داشته باشد تا مشمول دریافت این پاداش شود.
- اگر کارمند قبل از یک سال استعفا دهد، پاداش پایان خدمت به او تعلق نمیگیرد.
- در شرایط خاص مانند استعفای کارمند با سابقه کمتر از ۳ یا ۵ سال، یا در مواردی که کارمند به دلایل قانونی اخراج شود، میزان پاداش ممکن است کاهش یابد یا کاملاً حذف شود.
- این مقررات با هدف تشویق ماندگاری نیروی کار و حفظ ثبات در روابط کاری وضع شدهاند.
| مدت خدمت | محاسبه پاداش (بر حسب روز حقوق پایه) | توضیح |
|---|---|---|
| 1 سال | 21 روز | کمترین مدت مشمول پاداش |
| 5 سال | 105 روز | 5 سال × 21 روز |
| 7 سال | 165 روز | (5×21) + (2×30) روز |
| 10 سال | 315 روز | (5×21) + (5×30) روز |
نکات مهم در مورد پاداش پایان خدمت
- پاداش پایان خدمت به عنوان حقوق بازنشستگی مهاجران تلقی نمیشود بلکه نوعی جبران مالی پایان قرارداد است.
- این مبلغ معمولا به صورت نقدی و یکجا پرداخت میشود و شامل سرمایهگذاری یا مزایای بلندمدت نیست.
- دولت امارات در سالهای اخیر به دنبال توسعه طرحهای نوین بازنشستگی برای مهاجران بوده تا این خلأ را پر کند و امنیت مالی بلندمدت آنها را تضمین نماید.
تحولات نوین: حرکت به سوی طرحهای پسانداز و بازنشستگی مبتنی بر مشارکت
در سالهای اخیر، امارات متحده عربی با درک ضرورت ارتقاء امنیت مالی مهاجران و جذب استعدادهایی که قصد اقامت و مشارکت بلندمدت در این کشور را دارند، به دنبال جایگزین کردن یا تکمیل سیستم پاداش پایان خدمت با طرحهای پسانداز و بازنشستگی مبتنی بر مشارکت است. این تغییر رویکرد، گامی استراتژیک برای مدرنسازی اکوسیستم کاری و اجتماعی امارات محسوب میشود.
طرحهای پسانداز سرمایهگذاری (Investment Savings Schemes)
برخی مناطق آزاد پیشرو و نهادهای دولتی یا نیمهدولتی در دبی و ابوظبی، مانند مرکز مالی بینالمللی دبی (DIFC) و بازار جهانی ابوظبی (ADGM)، پیشگام در اجرای سیستمهای جایگزین پاداش پایان خدمت بودهاند.
در این طرحها، به جای پرداخت یکجا، کارفرما سهم مشخصی از حقوق کارمند را به صورت منظم به یک صندوق سرمایهگذاری اختصاص میدهد. این صندوق توسط نهادهای مالی معتبر و تحت نظارت دقیق (مانند مدیران صندوقهای بازنشستگی یا شرکتهای بیمه) مدیریت میشود.
مزیت اصلی این سیستمها رشد سرمایه در طول زمان است، چرا که مبالغ پسانداز شده در ابزارهای مالی متنوعی سرمایهگذاری میشوند و بازدهی قابل توجهی ایجاد میکنند. کارمند همچنین میتواند به صورت شفاف عملکرد سرمایهگذاری خود را پیگیری کند که این امر به برنامهریزی مالی دقیقتر بازنشستگی کمک میکند.
این طرحها علاوه بر افزایش امنیت مالی، انعطافپذیری بیشتری هم به کارمند میدهند، چون ممکن است امکان انتخاب گزینههای سرمایهگذاری متناسب با ریسکپذیری شخصی فراهم شود.
تغییرات آتی و چشمانداز ملی
دولت امارات به صورت فعال در حال بررسی و تدوین قوانین جدید برای گسترش طرحهای پسانداز بازنشستگی اجباری یا اختیاری برای مهاجران در سطح فدرال است.
هدف این سیاستها ارائه امنیت مالی بلندمدت برای همه مهاجران، تشویق آنها به اقامت طولانیمدت و سرمایهگذاری در آینده خود در امارات است. همچنین، این طرحها به کاهش وابستگی به سیستم پاداش پایان خدمت کمک میکنند که ممکن است در برابر نوسانات بازار و تورم محافظت کافی نداشته باشد.
با اجرای این طرحهای نوین، مهاجران قادر خواهند بود مانند شهروندان، از مزایای یک سیستم پسانداز بلندمدت و سرمایهگذاری مطمئن بهرهمند شده و آینده مالی خود را با اطمینان بیشتری برنامهریزی کنند.
این تحولات، تعهد امارات به ایجاد اکوسیستم کاری و زندگی پایدار و جذاب برای تمامی ساکنان را به خوبی نشان میدهد.
طرحهای بازنشستگی خصوصی و شخصی در امارات
علاوه بر سیستمهای تأمین اجتماعی دولتی برای شهروندان و طرحهای پاداش پایان خدمت یا مدلهای نوین جایگزین برای مهاجران، افراد در امارات متحده عربی — چه شهروند و چه مهاجر — امکان سرمایهگذاری در طرحهای بازنشستگی خصوصی و شخصی را دارند. این طرحها که توسط شرکتهای بیمه، بانکها و مؤسسات مالی معتبر ارائه میشوند، نقش مکملی مهم و حیاتی در تأمین امنیت مالی دوران بازنشستگی ایفا میکنند.
مزایای کلیدی طرحهای بازنشستگی خصوصی
- انعطافپذیری بالا: برخلاف طرحهای دولتی اجباری، افراد میتوانند میزان مشارکت خود را انتخاب کنند و مبلغی را به صورت ماهانه، فصلی یا سالانه بر اساس شرایط مالی و اهداف بلندمدت خود تعیین نمایند.
- گزینههای متنوع سرمایهگذاری: این طرحها معمولاً گزینههای مختلفی ارائه میدهند، از صندوقهای با ریسک پایین و بازدهی ثابت تا صندوقهای سهامی با پتانسیل رشد بالا. این امکان به سرمایهگذار اجازه میدهد متناسب با میزان ریسکپذیری و افق زمانی خود بهترین گزینه را انتخاب کند.
- مزایای متناسب با نیازهای فردی: افراد میتوانند دریافت مستمری منظم برای دوره مشخص، برداشت یکجا یا ترکیبی از هر دو را انتخاب کنند.
اهمیت این طرحها برای مهاجران و شهروندان
برای بسیاری از مهاجران، پاداش پایان خدمت ممکن است برای پوشش تمامی نیازهای دوران بازنشستگی کافی نباشد. همچنین شهروندانی که خواهان افزایش سطح رفاه خود فراتر از مزایای دولتی هستند، این طرحها فرصت مناسبی برای تقویت امنیت مالی محسوب میشوند.
سرمایهگذاری در طرحهای بازنشستگی خصوصی، گامی هوشمندانه و فعالانه در جهت برنامهریزی برای آیندهای امنتر و آسودهتر است.
خلاصهای از سیستم بازنشستگی در امارات متحده عربی
امارات متحده عربی که به سرعت جایگاه خود را به عنوان مرکز برجستهای برای زندگی، کار و سرمایهگذاری تثبیت میکند، در سالهای اخیر تمرکز ویژهای بر توسعه یک سیستم جامع بازنشستگی و تأمین اجتماعی برای تمامی ساکنان خود داشته است. این رویکرد نشاندهنده گذار امارات از نقشی صرفاً به عنوان مقصدی برای «کسب درآمد و بازگشت» به کشوری با هدف ایجاد جامعهای پایدار و جذب و حفظ بلندمدت استعدادهای جهانی است.
بازنشستگی برای شهروندان اماراتی
برای شهروندان، سیستم تأمین اجتماعی دولتی یکپارچه و اجباری تحت نظارت نهادهایی مانند «اداره کل بازنشستگی و تأمین اجتماعی» (GPSSA) وجود دارد. در این سیستم:
- سهم کارمند معمولاً ۵٪ از حقوق پایه و سهم کارفرما حدود ۱۵٪ یا بیشتر است.
- این مشارکت دوطرفه، پایداری مالی صندوق را تضمین کرده و مزایای جامعی از جمله حقوق بازنشستگی، مزایای از کارافتادگی و حمایت از بازماندگان فراهم میکند.
- شرایط دریافت مستمری کامل بازنشستگی معمولاً بر اساس حداقل سن و سابقه پرداخت حق بیمه (مانند ۲۰ سال برای مردان و ۱۵ سال برای زنان) تعریف شده است.
این رویکرد جامع، امنیت مالی و پایداری اجتماعی را برای شهروندان اماراتی فراهم میآورد.
بازنشستگی برای مهاجران
برای مهاجران، سیستم سنتی بر اساس پاداش پایان خدمت (Gratuity) استوار بود؛ مبلغی که کارفرما به صورت یکجا در پایان خدمت به کارمند پرداخت میکند. نحوه محاسبه این پاداش معمولاً به صورت:
۲۱ روز حقوق پایه برای هر سال خدمت در پنج سال اول،
۳۰ روز حقوق پایه برای هر سال خدمت پس از آن، است.
با این حال، امارات به سمت طرحهای پسانداز و بازنشستگی مبتنی بر مشارکت حرکت میکند. مناطقی مانند مرکز مالی بینالمللی دبی (DIFC) و بازار جهانی ابوظبی (ADGM) پیشگام در پیادهسازی این سیستمها بودهاند، که در آنها سهمی از حقوق کارمند به صورت منظم به صندوق سرمایهگذاری اختصاص مییابد. این صندوقها توسط نهادهای مالی معتبر مدیریت شده و به سرمایه کارمند امکان رشد از طریق سرمایهگذاری میدهد.
دولت فدرال نیز در حال بررسی گسترش این طرحها در سطح ملی است تا امنیت مالی بیشتری برای مهاجران فراهم و اقامت بلندمدت آنها را تشویق کند.
طرحهای بازنشستگی خصوصی و شخصی
علاوه بر سیستمهای دولتی و طرحهای جایگزین، هم شهروندان و هم مهاجران میتوانند در طرحهای بازنشستگی خصوصی و شخصی که توسط شرکتهای بیمه، بانکها و مؤسسات مالی ارائه میشوند، سرمایهگذاری کنند. مزایای این طرحها عبارتند از:
- انعطافپذیری در تعیین میزان مشارکت و گزینههای سرمایهگذاری (از ریسک پایین تا بالا)
- امکان انتخاب نحوه دریافت مزایا، مانند مستمری منظم یا برداشت یکجا
- مناسب برای مهاجرانی که نیاز به تکمیل پاداش پایان خدمت دارند و شهروندانی که مایل به افزایش رفاه بازنشستگی خود هستند
سرمایهگذاری در این طرحها، گامی هوشمندانه در جهت تضمین آیندهای مالی امن و آسوده در امارات است.
این رویکرد چندوجهی و جامع، تعهد امارات به ایجاد امنیت مالی برای تمامی ساکنانش را به خوبی نشان میدهد و امارات را به مقصدی پایدار و جذاب برای زندگی و کار در بلندمدت تبدیل میکند.
این رویکرد چندوجهی و جامع، تعهد امارات به ایجاد امنیت مالی برای تمامی ساکنانش را به خوبی نشان میدهد و امارات را به مقصدی پایدار و جذاب برای زندگی و کار در بلندمدت تبدیل میکند.
لازم به ذکر است که برای تخصصهای پزشکی، به ویژه در زمینه مهاجرت پزشکان به دبی، اطلاع دقیق از شرایط و قوانین بازنشستگی، و همچنین آمادگی برای آزمون DHA دبی، از اهمیت ویژهای برخوردار است. این نکات برای پزشکان مهاجر، در برنامهریزی حرفهای و مالی نقش کلیدی دارند.
سؤال متداول درباره بازنشستگی در امارات برای مهاجران
خیر. سیستم بازنشستگی دولتی امارات مختص شهروندان اماراتی است. مهاجران (غیرشهروندان) مشمول این سیستم نیستند و به جای آن، از «پاداش پایان خدمت» بهرهمند میشوند.
برای پنج سال اول خدمت، به ازای هر سال ۲۱ روز حقوق پایه در نظر گرفته میشود. پس از پنج سال، این رقم به ۳۰ روز در سال افزایش مییابد. شرط پرداخت کامل این پاداش، حداقل یک سال سابقه کار است.
بله، بانکها، شرکتهای بیمه و نهادهای مالی در امارات، طرحهای بازنشستگی خصوصی متنوعی ارائه میدهند. این طرحها اختیاری هستند و میتوانند به عنوان مکمل پاداش پایان خدمت عمل کنند.
دبی از سال ۲۰۲۲ طرح بازنشستگی مبتنی بر پسانداز را به صورت آزمایشی برای کارکنان دولتی و برخی شرکتها راهاندازی کرده است. هدف این طرح، فراهم کردن گزینهای پایدار و جایگزین برای سیستم پاداش پایان خدمت است. مشارکت در این طرح هنوز برای همه مهاجران الزامی نیست.
در صورت پایان قرارداد و رعایت شرایط قانونی، کارفرما موظف به پرداخت پاداش پایان خدمت است. همچنین اگر مهاجر در طرح بازنشستگی خصوصی یا برنامههای اختیاری سرمایهگذاری کرده باشد، میتواند موجودی آن را به حساب شخصی خود انتقال دهد یا نقد کند.
مشاوره تخصصی رایگان
کافیست فرم مشاوره را پر کنید یا مستقیم از طریق واتساپ با ما در ارتباط باشید.